Gepubliceerd in: 2023

Annie “Vier jaar geleden leerde ik Silke kennen. Iedere week gaan we samen naar de manege en zie ik hoe Silke geniet van het paardrijden. Het is jammer dat er geen mogelijkheid is om echt contact met de paarden te maken. Silke is een echt paardenmeisje, dan hoort dat er eigenlijk ook bij. Zoekend naar een plek waar dat wel kan, kwam ik uit bij Japero in Berlikum. Petra is direct enthousiast en wil met Silke aan de gang.”

De hulpvraag is: We willen de lichaamstaal van Silke beter leren begrijpen en dat Silke meer rust krijgt in haar hoofd.

Petra “Silke loopt de binnenbak in. Ze doet haar hoofd naar beneden en draait deze een beetje richting de paarden en maakt contact. De leider van de paarden reageert daarop en komt dichterbij. Vervolgens draait Silke haar hoofd weer terug. Dit herhaalt ze totdat de leider van de kudde vlak achter haar staat. Het eerste contact is gelegd.

Deze ontmoeting van Silke met onze paarden is indrukwekkend, omdat zij totaal geen moeite heeft om te communiceren met de paarden. Zij communiceert op hetzelfde niveau en ze deelt daarmee dezelfde ‘taal’.”

Paarden zijn vluchtdieren. Om te overleven moeten ze op hun gevoel kunnen vertrouwen, lichaamstaal kunnen lezen en spierspanning op kunnen pikken. Paarden communiceren door middel van kleine veranderingen in hun spierspanning.

“Silke laat zich regelmatig vallen. Ook deze middag, ze is net uit de auto en laat zich op de grond zakken. We laten Silke zelf een weg naar de paarden vinden. Onze binnenbak is niet egaal, waardoor ze ervaart dat ze hier haar eigen balans moet zoeken. Silke gaat bij een aantal paarden staan, waaronder Bandit, het bonte paard.
Op het moment dat ze zich wil laten zakken, krijgt ze een duwtje van Bandit, die zijn neus tegen haar aan tikt. Ze blijft staan, kijkt mij aan, lacht en loopt vervolgens rechtop verder door de bak heen.”

Bandit struikelt zelf geregeld in de lessen omdat hij afgeleid wordt door de ruiter. Wanneer Bandit zonder ruiter door de bak heen loopt is de focus beter.
Wat blijkt, als Silke zelf ruimte krijgt om te kiezen waar ze naar toe wil lopen is er niets aan de hand.
Wanneer ze gestuurd wordt om ergens naar toe te gaan lopen laat ze het aan de ander over en laat ze haar eerder vallen.

“Silke vertoont bepaalt gedrag. Inzicht in het hoe en waarom ze dat doet, kan handvaten geven voor haar en de omgeving. Door haar te observeren kan ik een vertaalslag maken. Bij onze eerste ontmoetingen sloeg Silke mij soms, of trok aan mijn haren. Ook probeerde ze bij een aantal paarden wel eens haar tanden in de vacht te zetten.

Wanneer je niet goed oplet, mis je wat Silke jou eigenlijk duidelijk wil maken en kan ze niet anders dan bijten of knijpen. Met haar gedrag ‘claimt’ Silke ruimte en aandacht voor zichzelf op. Het is de enige taal die zij beheerst, want praten lukt niet.” En dat is oké.

De paardentaal is vergelijkbaar: zonder onze volledige aandacht voor het paard missen we de subtiele signalen die het geeft. Als wij de drie waarschuwingen die het paard geeft niet zien, kan het niet anders dan grotere ‘gebaren’ maken. Het enige wat wij dan zien, is dat het paard gemeen is. Paarden geven hun grenzen aan, wanneer daar niet naar geluisterd wordt, kunnen ze een beet of trap geven of lopen weg.

“Door te communiceren met de paarden, heeft Silke geleerd hoe ze beter met anderen om kan gaan. Silke is slim. Ook al kan zij niet zeggen wat ze wil, op haar eigen unieke manier kan zij dingen nu toch beter aangeven.

De mensen om Silke heen begrijpen haar nu beter. Ze hoeven haar gedrag niet meer te straffen, maar kunnen haar laten zien wat ze in haar eigen ’taal’ kan doen. Zij zijn zich daarnaast beter bewust van de ruis waar Silke last van heeft. Naast de ruis van radio en televisie, worden er in haar bijzijn veel dingen besproken. Dit pikt zij allemaal op, maar kan er eigenlijk niets mee.”

Annie “De hulpvragen die we hebben opgesteld zijn voor Silke en ons zeker beantwoord. De paarden begrijpen haar overvolle hoofd en daardoor lukt het Silke nu beter opgebouwde spanning los te laten. Ook wij zijn haar hierin beter gaan begrijpen.

Natuurlijk blijft het voor Silke lastig om grenzen aan te geven, omdat zij niet kan praten. Toch heeft zij geleerd om haar non-verbale communicatie beter te gebruiken. Haar lichaamstaal is veranderd, ze voelt nu, dat ze net als de paarden, puur mag reageren. Dat is waardevol in het contact met anderen. Zowel naar dieren als mensen reageert Silke aardiger.”